Protekle sedmice nastavljeni su radovi na privremenoj konzervaciji i evidentiranju stećaka na nekropoli Devetak u Ratkovcima. Nakon preliminarne procjene da bi se na lokalitetu moglo nalaziti oko 25 stećaka, terenskim istraživanjem utvrđeno je da se radi ipak o dosta većoj nekropoli. Nakon uklanjanja vegetacijskog pokrova i površinskog sloja humusa, evidentirano je ukupno 50 stećaka. Time se nekropola Devetak svrstala među 3 najveće nekropole na području Visokog (Gorani 73, Krečana-Tušnjići 66). Tipološki za sada su obrađena 33 stećka, a najveći broj pripada tipu sanduka (28 stećaka – 84%). Četiri stećka pripadaju tipu ploča (12%) dok je jedan stećak tipološki neodređen usljed visokog stepena oštećenosti.
Svi stećci su u manjoj ili većoj mjeri utonuli u zemlju, dislocirani iz svoje originalne pozicije kroz prirodni proces erozije i slijeganja tla s manjim ili većim oštećenjima nastalim višestoljetnim habanjem i izloženosti atmosferilijama. Svi stećci su izrađeni od konglomerata osim nekoliko komada isklesanih od mehkog kamena pješčara. Stećci ne slijede jedinstvenu orijentaciju nego prate prirodnu polukružnu konfiguraciju terena javljajući se položeni u različitim smjerovima (SZ-JI, S-J, SI-JZ). Svi stećci su bez ukrasa i natpisa.
“Nekropola Devetak, kao i njoj susjedna manja nekropola Luka koja broji 5 stećaka, ne spominju se ni u jednom od ranijih relevantnih historiografskih izdanja (Bešlagić 1967; Anđelić 1984; Arheološki leksikon, Tom III, 1988). Informacije o postojanju nekropola stećaka u Ratkovcima dobili smo od gdina Eldima Džafića, a posebnu zahvalnost dugujemo i gospodinu Edhemu Smajiću koji se pokazao kao vrlo ljubazan i susretljiv domaćin te omogućio sprovođenje aktivnosti na nekropoli Devetak u okviru svog privatnog zemljišta”, istakli su iz Zavičajnog muzeja Visoko.
U narednim danima planiran je dovršetak radova na nekropoli Devetak, kada se očekuje definisanje konačnog broja stećaka kao i utvrđivanje njihove tipologije. Nakon toga slijedi skiciranje nekropole te geodetsko snimanje za potrebe izrade informacione table.